Kandydat na stanowisko sędziego powinien najpierw odbyć aplikację sędziowską w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, zdać egzamin sędziowski, a później odbyć asesurę sądową. Osoby wykonujące inne zawody prawnicze będą mogły starać się o stanowisko sędziego na dotychczasowych warunkach, w trybie konkursowym.
Wzrośnie znaczenie oceny z egzaminu sędziowskiego, gdyż będzie ona decydować o pozycji aplikanta na liście rankingowej, według której ma się odbywać mianowanie na stanowisko asesora sądowego. Minister Sprawiedliwości będzie mianować asesorów sądowych na czas nieoznaczony. Powierzenie im wykonywania czynności sędziowskich będzie się odbywać na okres czterech lat.
Aplikanci sądowi, po upływie 24 miesięcy aplikacji, będą mieć prawo dokonywać niektórych czynności sędziego w trakcie posiedzenia jawnego lub rozprawy, m.in. zadawać pytania świadkom, biegłym i stronom. Utracą status pracowników sądów, lecz będą objęci systemem stypendialnym, mającym im zagwarantować środki finansowe na wypadek np. choroby.
W ciągu 14 dni od wejścia w życie nowelizacji zostanie przygotowana lista klasyfikacyjna kandydatów na stanowisko asesora sądowego. Jednocześnie Minister Sprawiedliwości opracuje wykaz wolnych stanowisk asesorskich dla kandydatów z listy. Osoby umieszczone na liście będą mogły złożyć oświadczenie o dokonaniu wyboru stanowiska asesora sądowego z wykazu, zaś sam wybór będzie się odbywać według kolejności zajmowanej na liście.
Obecnie trwające aplikacje – ogólna, sędziowska i prokuratorska będą odbywać się w oparciu o dotychczasową regulację prawną. Kończące aplikacje egzaminy sędziowskie będą z kolei przeprowadzane już według znowelizowanych przepisów, z pewnymi wyjątkami, m.in. dotyczącymi określenia terminów egzaminów.
Dotychczasowe szczególne uprawnienia do powołania na stanowisko sędziego oraz do przystąpienia do egzaminu sędziowskiego, przysługujące asystentom sędziów, asesorom prokuratorskim i referendarzom sądowym będą stopniowo wygaszane.
Powyższe zmiany, wprowadzane ustawą z 11.05.2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1139) będą obowiązywać od dnia 21 czerwca 2017 r.

Źródło: www.dziennikustaw.gov.pl,